Tìm hiểu nguyên nhân và cách điều trị bệnh nấm cá cảnh

Bệnh nấm là một trong những “kẻ thù” đáng gờm nhất đối với những người chơi cá cảnh. Nó không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn có thể dẫn đến cái chết cho những chú cá yêu quý của bạn. Vậy làm thế nào để phòng và chữa trị bệnh nấm hiệu quả?

Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về:

• Nguyên nhân gây ra bệnh nấm ở cá cảnh.
• Dấu hiệu nhận biết cá bị nấm.
• Cách phòng ngừa bệnh nấm cho cá cảnh.
• Cách chữa trị bệnh nấm hiệu quả.

Hãy cùng All Thing Pet tìm hiểu để bảo vệ những chú cá cảnh của bạn nhé!

Tổng quan bệnh nấm ở cá cảnh

1. Mức độ phổ biến:

Bệnh nấm là một trong những bệnh lý thường gặp nhất ở cá cảnh, đặc biệt là trong môi trường bể thủy sinh. Nó không chỉ ảnh hưởng đến vẻ đẹp của cá mà còn có thể gây ra nhiều nguy hiểm, thậm chí dẫn đến cái chết nếu không được điều trị kịp thời.

2. Phát bệnh:

• Bào tử nấm: Nấm tồn tại dưới dạng bào tử trong môi trường nước. Chúng có thể phát triển mạnh mẽ trong điều kiện:

  • Nhiệt độ thấp: Khi nhiệt độ nước giảm xuống dưới mức tối ưu cho cá, bào tử nấm sẽ có cơ hội phát triển mạnh mẽ.
  • Độ ẩm cao: Môi trường ẩm ướt tạo điều kiện thuận lợi cho nấm sinh sôi và phát triển.
  • Nguồn nước bẩn: Nước bẩn chứa nhiều chất hữu cơ, amoniac và nitrat là môi trường lý tưởng cho nấm phát triển.

• Sức đề kháng của cá:

Cá có sức đề kháng yếu sẽ dễ bị nấm tấn công hơn. Một số yếu tố ảnh hưởng đến sức đề kháng của cá bao gồm:

Căng thẳng: Cá bị stress do môi trường sống không phù hợp, vận chuyển, hoặc thay đổi môi trường đột ngột sẽ dễ bị nấm tấn công.

Dinh dưỡng: Chế độ ăn uống không đầy đủ dinh dưỡng sẽ khiến cá yếu ớt và dễ mắc bệnh.

Bệnh tật: Cá đang mắc các bệnh khác sẽ có sức đề kháng yếu và dễ bị nấm tấn công.

3. Tính tiềm ẩn và khả năng bùng phát:

Bào tử nấm có thể tồn tại trong môi trường nước trong thời gian dài. Khi cá bị stress hoặc sức đề kháng yếu, bào tử nấm sẽ có cơ hội phát triển và gây bệnh. Bệnh nấm có thể lây lan nhanh chóng trong bể cá, dẫn đến dịch bệnh và gây thiệt hại lớn.

Nguyên nhân gây bệnh nấm ở cá cảnh

1. Cá mang mầm bệnh từ nơi mua:

• Cá được mua từ những nơi không uy tín, không kiểm soát tốt dịch bệnh có thể mang mầm bệnh nấm.
• Việc vận chuyển cá không đúng cách cũng có thể khiến cá bị stress và làm tăng nguy cơ phát bệnh.

2. Bể bẩn, không vệ sinh:

• Môi trường nước bẩn, chứa nhiều cặn bẩn, thức ăn thừa, và chất thải của cá là môi trường lý tưởng cho nấm phát triển.
• Việc không vệ sinh bể cá thường xuyên sẽ khiến cho chất lượng nước ngày càng giảm, tạo điều kiện cho nấm sinh sôi.

3. Cá bị thương, yếu, hoặc mắc bệnh khác:

• Cá bị thương do va đập, tấn công, hoặc do các yếu tố khác sẽ tạo điều kiện cho nấm xâm nhập và gây bệnh.
• Cá yếu do thiếu dinh dưỡng, mắc bệnh khác, hoặc bị stress sẽ có sức đề kháng yếu và dễ bị nấm tấn công.

4. Chế độ ăn uống không tốt:

• Chế độ ăn uống thiếu dinh dưỡng, không cung cấp đủ vitamin và khoáng chất cần thiết sẽ khiến cá yếu ớt và dễ bị bệnh.
• Việc cho cá ăn thức ăn ôi thiu, hư hỏng cũng có thể khiến cá bị ngộ độc và làm tăng nguy cơ phát bệnh nấm.

5. Cá bị stress:

• Cá bị stress do môi trường sống không phù hợp, vận chuyển, hoặc thay đổi môi trường đột ngột sẽ có sức đề kháng yếu và dễ bị nấm tấn công.
• Một số yếu tố gây stress cho cá bao gồm:
  • Chất lượng nước kém: Nước bẩn, thiếu oxy, hoặc có độ pH không phù hợp.
  • Nhiệt độ nước không phù hợp.
  • Mật độ cá trong bể quá cao.
  • Cá bị tấn công bởi các loài cá khác.

6. Thay đổi môi trường đột ngột:

• Việc thay đổi môi trường đột ngột, ví dụ như thay nước mới, thay đổi nhiệt độ nước, hoặc di chuyển cá sang bể mới, có thể khiến cá bị stress và làm tăng nguy cơ phát bệnh nấm.

Một số loại bệnh nấm phổ biến ở cá cảnh

Bệnh nấm bông

• Dấu hiệu:

  • Xuất hiện những đốm trắng trên da, vây, miệng cá.
  • Những đốm trắng này có thể lan rộng ra toàn bộ cơ thể cá.
  • Cá có thể bị ngứa ngáy và cọ xát cơ thể vào thành bể.

• Nguyên nhân:

  • Do nấm Saprolegnia và Achlya gây ra.
  • Nấm phát triển mạnh trong môi trường nước bẩn, thiếu oxy, hoặc có độ pH không phù hợp.

• Cách điều trị:

  • Sử dụng thuốc trị nấm có bán tại các cửa hàng cá cảnh.
  • Tăng cường sục khí để cung cấp đủ oxy cho cá.
  • Thay nước thường xuyên và giữ cho môi trường nước sạch sẽ.

Bệnh thối mang

• Dấu hiệu:

  • Cá khó thở, mang dính lại với nhau bởi chất nhầy.
  • Cá có thể ngáp liên tục và bơi lờ đờ.
  • Mang cá có thể chuyển sang màu đỏ hoặc nâu.

• Nguyên nhân:

  • Do nấm Branchiomyces gây ra.
  • Nấm phát triển mạnh trong môi trường nước bẩn, thiếu oxy, hoặc có độ pH không phù hợp.

• Cách điều trị:

  • Sử dụng thuốc trị nấm có bán tại các cửa hàng cá cảnh.
  • Tăng cường sục khí để cung cấp đủ oxy cho cá.
  • Thay nước thường xuyên và giữ cho môi trường nước sạch sẽ.

Một số loại bệnh nấm khác

• Bệnh nấm thủy mi: Xuất hiện những lớp tơ mỏng màu trắng trên da cá.
• Bệnh nấm lỡ loét: Xuất hiện những vết loét trên da cá.
• Bệnh nấm miệng: Xuất hiện những đốm trắng trong miệng cá.

Cách chữa bệnh nấm trắng ở cá cảnh

Dùng muối hột

• Cách thực hiện:

  • Thêm muối hột theo tỷ lệ 300g/100 lít nước.
  • Cho thuốc trị nấm theo tỷ lệ 1 giọt/10 lít nước trong 3 ngày liên tiếp.
  • Lưu ý:
    • Cách này không khuyến khích cho bể thủy sinh vì muối có thể ảnh hưởng đến cây thủy sinh.
    • Nên sử dụng muối hột tinh khiết, không có tạp chất.
    • Nên theo dõi closely tình trạng cá trong quá trình điều trị và điều chỉnh liều lượng muối cho phù hợp.

• Ưu điểm:

  • Dễ thực hiện.
  • Chi phí thấp.
  • Hiệu quả cao đối với một số trường hợp bệnh nấm nhẹ.

• Nhược điểm:

  • Có thể gây hại cho cây thủy sinh.
  • Có thể gây stress cho cá.

Tăng nhiệt độ

• Cách thực hiện:

  • Tăng nhiệt độ nước lên 30 độ.
  • Sử dụng sưởi cho hồ cá để duy trì nhiệt độ ổn định.
  • Lưu ý:
    • Nên tăng nhiệt độ từ từ để tránh làm cá bị stress.
    • Nên theo dõi closely nhiệt độ nước để tránh làm cá bị sốc nhiệt.

• Ưu điểm:

  • Hiệu quả cao đối với một số loại nấm.
  • An toàn cho cá và cây thủy sinh.

• Nhược điểm:

  • Có thể ảnh hưởng đến hệ sinh thái của hồ cá.
  • Có thể làm giảm lượng oxy trong nước.

Dùng thuốc trị nấm

a. Bio Knock 2:

• Công dụng: Chuyên trị nấm cho cá cảnh nước ngọt và nước biển.
• Cách sử dụng:
  • Vớt cá ra khỏi hồ và cho thuốc vào nước theo hướng dẫn.
  • Ngâm cá trong dung dịch thuốc trong 10-15 phút.
  • Cho cá vào lại hồ và thay nước sau 24 giờ.
• Lưu ý:
  • Nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng.
  • Không sử dụng thuốc quá liều.

b. Tetra Nhật:

• Công dụng: Chuyên trị nấm và các bệnh ngoài da cho cá.
• Cách sử dụng:
  • Cho thuốc vào nước theo hướng dẫn.
  • Tắm cho cá trong dung dịch thuốc trong 10-15 phút.
  • Cho cá vào lại hồ và thay nước sau 24 giờ.
• Lưu ý:
  • Nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng.
  • Không sử dụng thuốc quá liều.

Lưu ý chung khi sử dụng thuốc trị nấm:

• Nên sử dụng thuốc theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
• Nên cách ly cá bị bệnh để tránh lây lan sang cá khác.
• Nên thay nước thường xuyên sau khi điều trị.
• Nên theo dõi closely tình trạng cá trong quá trình điều trị.